Soms zet een leerkracht er woorden bij: “Dat is mama” of “Hier speelt hij met zijn hond.”
Goed bedoeld natuurlijk — om duidelijk te maken wat het is, of om ouders een beetje houvast te geven.
Maar telkens als ik dat zie, denk ik:
Wat gebeurt er eigenlijk met de tekenkracht van het kind als wij er woorden aan geven?
Die vraag blijft me fascineren.
Want een kind tekent zijn wereld. In lijnen, kleuren, vormen, zonder filter. En die wereld is fluïde: vandaag is die rode cirkel een bal, morgen een appel en overmorgen misschien een zon met een geheim erin verstopt.
Tussen taal en tekenkracht
Toen ik deze vraag op LinkedIn stelde, stroomden de reacties binnen — en wat een rijkdom aan perspectieven!
Leerkrachten, therapeuten en ouders deelden met veel liefde hun ervaringen.
Sommigen zeiden:
“Ik schrijf nooit ín een tekening. Als ik al iets noteer, dan op de achterkant. De tekening moet de tekening blijven.”
Anderen gaven aan dat ze het soms wél doen, bijvoorbeeld bij een gerichte opdracht of als het kind erom vraagt:
“Mag je hier mama bijschrijven?”
En weer anderen wezen erop dat bijschrijven, mits met toestemming van het kind, juist de beginnende geletterdheid kan stimuleren.
Wat kinderen voelen (en wij soms vergeten)
Wat me vooral raakte, was hoe scherp kinderen aanvoelen wanneer iets aan hun werk wordt toegevoegd.
Alsof er een klein stukje van hun wereld wordt overgenomen.
Een deelnemer schreef:
“Het is alsof we in hun gevoelswereld stappen met onze ratio — en daar zomaar iets herschrijven.”
Dat beeld bleef bij me hangen.
Want ja, een kind voelt dat.
Het is hun verhaal, hun expressie, hun manier om iets te zeggen over wat binnenin leeft.
Als wij daar woorden bij zetten zonder te vragen, kan dat voelen als: “Blijkbaar was het niet duidelijk genoeg.”
Of erger nog: “Het was niet goed genoeg.”
Taal kan ook een brug zijn
Tegelijkertijd las ik prachtige voorbeelden van hoe taal juist een brug kan zijn.
Wanneer een kind vol trots vertelt over zijn tekening — en jij vraagt:
“Wil je dat ik dat erbij schrijf, of liever op een ander blad?”
Dan geef je het kind de regie terug.
Het leert nadenken over communicatie, over hoe een ander begrijpt wat ik bedoel.
Dat is waardevol, mits met aandacht gedaan.
Een leerkracht schreef:
“Ik zie overal ontwikkelingsmomenten in 😘”
En precies dát is het: elk moment is een kans om bewust te kiezen.
Wat we kunnen meenemen
De reacties liepen uiteen, maar in de kern kwam het hierop neer:
- Schrijf nooit zomaar iets in een tekening.
- Vraag eerst of het kind dat fijn vindt — en waar het wil dat je schrijft.
- Als je iets wilt noteren, doe dat op de achterkant of op een apart blad.
- Laat kinderen zelf vertellen wat ze hebben getekend; hun woorden zijn goud waard.
- En vooral: wees je bewust van de impact van jouw penstreek.
Een bewuste keuze
Er is geen goed of fout antwoord.
Maar er is wel bewustzijn.
Tekeningen zijn de taal van het kind — en taal is machtig.
Laten we dus zorgvuldig omgaan met die kleine kunstwerken vol gevoel, fantasie en betekenis.
Dus de volgende keer dat je een kindergezichtje ziet oplichten bij een tekening, vraag dan eens:
“Wil je dat ik er iets bijschrijf, of laat je het liever zo?”
Wie weet, krijg je dan een glunderend:
“Nee hoor, juf. Jij hoeft niks te schrijven. Ik weet zelf wel wat het is!”
En gelijk hebben ze. 😉
Ik ben benieuwd naar jouw ervaring
Hoe doe jij dat in de klas, praktijk of thuis?
Schrijf je soms iets bij een tekening, of laat je het liever op zichzelf spreken?
Deel gerust jouw visie hieronder — ik lees met veel interesse mee.